کاووش در محوطه باستانی کله کوب

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان گفت: به دنبال انجام عملیات لایه نگاری، این محوطه به عنوان یکی از کهن ترین محوطه تاریخی خراسان جنوبی مشخص شد که پیشینه آن به عصر نوسنگی تا عصر آهن مربوط می شود.

محمد عرب افزود: در جریان لایه نگاری لایه های زیرین محوطه حاوی مقداری استخوان، ابزار سنگی و استخوانی روی سطح های استقراری متوالی در دوران نوسنگی بود که یافتن این داده ها اطلاعات خوبی در مورد شیوه های معیشتی ساکنان به دنبال خواهد داشت.

وی گفت: در این مکان سپس دوره مس - سنگی با آثار برجا و معماری همانند دیوار و اجاق و داده های مادی - فرهنگی چون سفال و ابزارهای سنگی نمود یافته و بعد از آن می توان دوران مفرغ را با داده هایی همانند تدفین های چمباتمه ای با سنت های محلی نظیر قرار دادن خشت روی سر مردگان، ریختن گل روی اجساد و همچنین قلوه سنگ روی گل معرفی کرد.

مسئول میراث فرهنگی سرایان افزود: لایه نگاری محوطه کله کوب آیسک تداوم و تبعیت از الگوهای معماری را در دوران کالکولیتیک و مفرغ نشان داده است، به گونه ای که سازه های عصر مفرغ هم راستا با آثار معماری کالکولیتیک مشخص شد.

وی گفت: کشف نشانه هایی از مالکیت با به دست آمدن مهری مفرغی و تجارت مناطق فرامنطقه ای همانند فرآوری سنگ لاجورد و یشم و تنوع جنس ابزارهای سنگی نشان از ورود به مرحله آغازین شهرنشینی در این محوطه حکایت دارد.

عرب افزود: داده های مادی - فرهنگی همانند ظروف سفال خاکستری در عصر آهن به همراه قطعات اشیای آهنی نیز در آخرین لایه فرهنگی این محوطه به دست آمده است. 

وی گفت: همچنین در این کاوش ها مقادیری زغال و نمونه سفال جمع آوری شد تا برای تاریخ گذاری و کاوش آتی مورد ارجاع قرار گیرد. 

عرب افزود: کله کوب محوطه کوچکی است که شواهد پیچیدگی اجتماعی را در اواخر دوره کلکولیتیک شامل می شود و برهم کنشی از مناطق مختلفی شامل فلات ایران، آسیای میانه و محوطه های جنوب شرق ایران را در این محوطه شاهد هستیم.

وی گفت: مهمترین یافته این کاوش یافتن شواهدی از اوروک در این حوزه جغرافیایی است که این مسئله نشان از حضور گروههای مختلف قومی در منطقه یا ارتباطات فرامنطقه ای است.

وی افزود: با ورود به دوره اوروک و افزایش جمعیت شاهد پدیده ای تحت عنوان گسترش اوروک هستیم.

عرب گفت: یکی از اقداماتی که در این گونه محوطه ها اعمال می شود، برآوردهای آماری است که باتوجه به آن از میزان تاثیر و تاثرات موجود و بافت قومی محوطه اطلاعاتی حاصل می شود.

وی افزود: داده های مورد استفاده شامل گزارش کاوشهای موجود و مطالعات کتابخانه ای است و سفال های لبه واریخته بدست آمد در این محوطه در کنار سفالهای شاخص اواخر کلکولیتیک در فلات به همراه سفالها بر اهمیت این منطقه و ارتباطات گسترده آن و نقش آن بعنوان محل تلاقی فرهنگهای مختلف است.

عرب گفت: به دلیل عدم اختصاص اعتبارات لازم در چند سال اخیر ادامه کار گمانه زنی مقدور نبوده و این امر نیازمند توجه ویژه مسئولین شهرستان است که در صورت تکمیل عملیات کاوش می تواند به عنوان سایت موزه مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: اعتبارات پژوهش و کاوش باید از محل منابع استانی و پس از تصویب کمیته برنامه ریزی شهرستان تأمین شود و امکان اختصاص اعتبار از سایر منابع وجود ندارد.

محوطه باستانی کله کوب در جنوب شهر آیسک خراسان جنوبی قرار دارد.