ارائه روشی برای بررسی سلامت سازه‌ها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر؛ مجری این طرح، با بیان اینکه حفظ یکپارچگی ساختاری در حین بهره برداری اهمیت به سزایی در تأمین عملکرد سازه دارد، گفت: وجود عوامل متنوع آسیب و اطمینان نداشتن به طراحی اولیه و اجرا، سبب به کارگیری روش‌های پایش سلامت سازه در دهه‌های اخیر شده است.

مریم واحدی افزود: نتایج تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد ارزیابی وضعیت یک سازه گاهی به سادگی امکان‌پذیر نیست، چون تغییرات در مشخصات سازه‌ای همواره به معنی وقوع خرابی در آن نیست بلکه ممکن است ناشی از اثرات عواملی همچون اندرکنش خاک و سازه یا نبود قطعیت‌ها باشد؛ بنابراین لازم است این اثرات برای بهبود نتایج در روند بررسی سلامت سازه مورد توجه قرار گیرند.

وی «پایش سلامت سازه‌ها با تکیه بر قابلیت اطمینان و درنظر گرفتن اندرکنش خاک و سازه» را عنوان این مطالعات ذکر کرد و گفت: در این پژوهش، روش‌های نوینی برای پایش وضعیت سازه‌ها تحت تاثیر زلزله ارائه شده و علاوه بر آن روش‌هایی برای احتساب نبود قطعیت‌ها در این روند توسعه داده شده است.

مجری طرح اساس روش این پژوهش را معادلات ریاضی حاکم بر رفتار سازه‌ها و چگونگی تغییر ویژگی‌های دینامیکی سازه در اثر خرابی، عنوان کرد و افزود: در طول دهه‌های اخیر مبحث شناسایی خرابی و پایش سلامت سازه‌ها با روش‌های غیر مخرب، بسیار مورد توجه قرار گرفته و هدف کلی چنین روش‌هایی بدست آوردن ارزیابی دقیقی از شرایط فعلی سازه در هر لحظه از زمان بهره‌برداری و پیش‌بینی و مدیریت هزینه‌های ناشی از نگهداری و تعمیرات آن است.

وی با تأکید بر اینکه با استفاده از دستاورد‌های این تحقیق امکان تصمیم‌گیری صحیح نسبت به بازسازی و نگهداری سازه، قبل از وقوع خرابی فاجعه بار فراهم می‌شود، گفت: به طور کلی علاوه بر کاهش هزینه‌های نگهداری، بهبود ایمنی و قابلیت اطمینان از مزایای اصلی پایش سلامت سازه است و در این زمینه دستاورد‌های رساله برای شناسایی خرابی و بهنگام کردن مدل سازه قابل استفاده است.

مجری طرح با اشاره به مزایای رقابتی این طرح، افزود: در این پژوهش اثر اندرکنش خاک-سازه و نداشتن قطعیت‌های ناشی از خطای اندازه‌گیری و مدل‌سازی در روند پایش سلامت سازه مورد ارزیابی قرار گرفته و برای این منظور علاوه بر معادلات ریاضی از تکنیک نوین هوش مصنوعی نیز بهره گرفته شده است.

وی با بیان اینکه بیشتر روش‌های موجود برای تشخیص آسیب در سازه‌ها بر اساس استفاده از تحریک‌های اجباری خارجی توسعه یافته‌اند، گفت: در بسیاری از موارد، پایش سلامت سازه‌ی موجود با چنین روش‌هایی، به علت مخالفت مالکان یا نهاد‌ها با اعمال بار خارجی امکان‌پذیر نیست و در این رساله، شناسایی آسیب با استفاده از پاسخ لرزه‌ای که در آن تمامی درجات آزادی سازه بدون نیاز به اعمال بار خارجی تحریک می‌شوند مورد توجه قرار گرفته است.

واحدی کاربرد‌های عمده روش‌های ارائه شده در این پژوهش را پیشگیری از وقوع خرابی فاجعه بار، جلوگیری از کاهش عمر مفید سازه‌ها و ممانعت از تلفات احتمالی جانی و مالی ذکر کرد و افزود: در بسیاری از مناطق لرزه‌خیز همانند ایران، مجموعه‌ای از زمین‌لرزه‌های با شدت کم، پیوسته در حال وقوع است، چنین زمین‌لرزه‌هایی اگرچه منجر به ایجاد خرابی در سازه نمی‌شوند، اما می‌توان بر اساس روش‌های ارائه شده در این رساله از پاسخ سازه در مقابل چنین زلزله‌هایی برای شناسایی وضعیت سلامت آن استفاده کرد.

این طرح با راهنمایی دکتر فرامرز خوشنودیان از اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرایی شده است.