یک سوزن به قطار کردستان

ابتدای حرکتش کند بود و بعد از بیش از یک دهه کم کم سرعت گرفت، ولی انگار سوزنبان‌های این خط آهن زودتر از خودش، عمل می‌کنند که هر از گاهی توقفی در مسیر حرکت آن ایجاد می‌شود.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز کردستان، اوایل تابستان سال ۹۶ بود که راه‌آهن تهران ـ همدان به طول ۲۶۰ کیلومتر افتتاح شد تا علاوه بر حمل‌ونقل داخلی بار و مسافر استان همدان، در آینده کردستان را نیز به شبکه راه‌آهن سراسری متصل کند تا بخشی از مشکلات مردم استان در حوزه راه را برطرف کند. یک سوزن به قطار کردستان

قرار بود پروژه راه‌آهن تهران ـ همدان ـ سنندج به طول۴۱۰ کیلومتر به‌صورت یک‌خطه با سرعت طرح۱۶۰ کیلومتر در ساعت برای مسافری و۱۲۰ کیلومتر در ساعت برای بار توسعه در این دو استان را شتاب دهد.

مسیر خط آهن راه‌آهن همدان - سنندج در سه قطعه در حال ساخت است که قطعه اول از بهار همدان تا دوسر قروه به طول ۶۴ کیلومتر، قطعه دوم از دوسر قروه تا نزدیکی دهگلان به طول ۵۶ کیلومتر و قطعه سوم از دهگلان تا ایستگاه پایانی سنندج به طول ۳۰ کیلومتر احداث‌شده و بخش‌هایی از آن هنوز در دست اجراست.

این طرح توسعه‌ای از سال ٨۵ آغاز شد، ولی سرعت چندانی تا سال ۹۲ نداشت تا اینکه یک‌بار دیگر در صدر برنامه‌های مدیریت استان کردستان برای پیگیری قرار گرفت.

سرعت از آبان ترمز از دی
عملیات ریل‌گذاری مکانیکی راه‌آهن همدان - سنندج (قطعه یک) ۱۲ آبان در محدوده شهر همدان با حضور وزیر راه و شهرسازی آغاز شد.

اسلامی همان روز گفت که این طرح ارزش ریالی برابر هزار میلیارد تومان دارد و نهایتا تا تابستان سال آینده به بهره برداری می‌رسد.

امید‌ها برای سرعت حرکت ریل گذاری شکل گرفت و پیمانکار روساز قطعه سوم ریل آهن سنندج – همدان وعده یک رکورد در ریل گذاری روزانه را داد.

خسروی گفته بود که در هر روز یک کیلومتر ریل گذاری انجام می‌شود.

ولی پای عمل که به میان آمد در طول ۶۰ روز تنها ۱۶.۵ کیلومتر ریل گذاری انجام شد و تقریبا رکورد معکوسی شکل گرفت.

این پیمانکار درباره تاخیر در ریل گذاری، نبود زیرسازی را بهانه کرد، ولی مسوولان شرکت مشاورز گفتند که زیرسازی ۸۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و این تقصیر آب و هوا و یخبندان است که ریل گذاری انجام نمی‌گیرد، انگار که این مشاوران نمی‌دانستند در کردستان کوهستانی باید منتظر آب و هوای سرد هم بود و وعده رکورد را نداد.

ماجرای به دنبال مقصر بودن به اینجا ختم نشد و این بار پای معاون امور عمرانی استاندار هم به ریل آهن کشیده شد تا درباره دلایل واقعی بگوید.

شهرام ملکی که دو ماه قبل خواستار تسریع در ریل گذاری شده بود، از ریل گذاری دستی هم به طول ۳۶ کیلومتر خبرداده بود، معارضین را یکی از دلایل تاخیر در ریل گذاری دانست.

وی افزود: این مشکل در حال رفع است، ولی در تامین مصالح ریل گذاری مشکل داریم.

این مشکل اول را همان ۲ ماه قبل پیمانکاران طرح رد کرده و از تولید مصالح داخلی در کارخانه‌های شاهرود و سیرجان گفته بودند، ولی حالا که ریل متوقف شده ظاهرا، همه گل و بلبل‌های گذشته، به خار مغیلان تبدیل شده است.

اعتبار داریم
فعلا تنها نقطه قوتی که مسوولان کردستان از آن زیاد حرف می‌زنند، نبود موانع اعتباری بر سر راه این طرح است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کردستان بابیان اینکه پروژه راه‌آهن همدان-سنندج در سال ۹۸ در قانون بودجه حدود ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار داشت گفت: این طرح امسال در قانون بودجه ۳۵۰ میلیارد تومان اعتبار داشت که تاکنون ۶۰۰ میلیارد تومان به آن تزریق شده است.

بهرام نصراللی‌زاده، افزود: در قانون بودجه سال ۹۹ هم ۳۵۰ میلیارد تومان برای اتمام پروژه راه‌آهن همدان-سنندج تخصیص داده‌شده که امکان افزایش تخصیص بیشتر از این میزان هم وجود دارد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کردستان تاکید کرد: دولت مصمم است تا این پروژه تا پایان سال مالی ۹۹ به بهره‌برداری برسد.

در انتظار وعده روز‌های درخشان
سال آینده روز‌های درخشانی در انتظار حوزه حمل و نقل کردستان است، این را استاندار کردستان ۲ ماه قبل وعده داد.
بهمن مرادنیا با بیان اینکه اتصال راه آهن تهران و همدان به سنندج، باعث توسعه کردستان در بخش‌های مختلف خواهد شد، یادآور شد: با بهره‌برداری از این پروژه مهم در سال آینده، روز‌های درخشانی را در کردستان شاهد خواهیم بود.

استاندار کردستان ادامه داد: این مسیر به طول تقریبی ۱۵۱ کیلومتر به عنوان بخشی از طرح ملی ساخت راه آهن تهران - همدان - سنندج است که بخش تهران - همدان آن در سال ۱۳۹۶ با حضور رییس جمهوری بهره برداری شد و به زودی سنندج به عنوان بیست و سومین مرکز استان به شبکه ریلی کشور متصل می‌شود؛ و این به زودی کم کم دارد عقب نشینی می‌کند اگر وعده‌های ۱۲ آبان بر زمین بماند.

فراتر از اعتبار

مدیرکل راه و شهرسازی کردستان با اشاره به اینکه در پروژه ساخت راه آهن همدان - سنندج تاکنون یک‌هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار هزینه شده است، گفت: با برآورد‌های انجام شده اتمام این پروژه ۱۰۰۰ میلیارد تومان دیگر اعتبار نیاز دارد.

محمدصدیق ثابتی افزود: عملیات زیرسازی و روسازی راه‌آهن سنندج ـ همدان در جبهه‌های مختلف در حال انجام است به صورتی که تا کنون زیرسازی قطعه یک به طول ۶۴.۵ کیلومتر ۸۴ درصد، قطعه دوم به طول ۶۵.۵ کیلومتر ۷۵ درصد و زیرسازی قطعه سوم نیز ۱۰۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی افزود: روسازی و ریل‌گذاری از طرف همدان بطور مکانیزه شروع شده که به علت کمبود مصالح از جمله ریل مقداری از برنامه عقب هستیم که با رایزنی‌های صورت گرفته به زودی این مشکل برطرف خواهد شد.

مدیرکل راه و شهرسازی کردستان ادامه داد: از طرف سنندج نیز ریل‌گذاری دستی در حال انجام است و کار به خوبی پیش می‌رود و در مجموع تاکنون حدود ۴۵ کیلومتر ریل‌گذاری انجام شده است.

ثابتی با اشاره به پیشرفت مناسب ۶۵ درصدی در احداث ایستگاه سنندج یادآور شد: پیش‌بینی ما این است که با توجه به افزایش سرسام‌آور در قیمت‌ها اتمام این پروژه مهم و حساس برای کشور و استان، ۱۰۰۰ میلیارد تومان دیگر اعتبار نیاز دارد که در صورت تخصیص در سال ۱۴۰۰ این پروژه به اتمام می‌رسد.

طرحی برای فردا
با وجود سایه سکوتی که این روز‌ها بر سر راه آهن سنندج – همدان است، نباید فراموش کرد که اجرای این طرح تا همین حالا هم توانسته امیدبخش باشد چرا که شکافتن دل کوه و کمر‌های کردستان، همتی بلند می‌خواست و بخشی از آن عملی شده است.

موقعیت جغرافیایی ایران و قرار گرفتن آن در عرصه‌های جنوب غربی آسیا و منطقه خاورمیانه سبب شده است تا از دیرباز در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهانی از اهمیت خاصی برخوردار باشد.

وجود شریان‌های ارتباطی راه ابریشم، راه مروارید و راه‌های هند و سند که از ایران قدیم عبور می‌کر، نمایانگر این جایگاه گذرگاهی و ترانزیتی است؛ همچنین ایران نقش مهم ارتباطی بین کشور‌های واقع در مرز‌های شمالی با آب‌های آزاد ایفا می‌کند.

در همین چارچوب، کردستان به دلیل شرایط توپوگرافی و طبیعی و موقعیت ویژه در معادلات و تعاملات ژئوپولیتیکی، تاکنون از ایجاد ارتباط بهینه زمینی (ریلی و جاده‌ای) با مناطق درونی کشور و سرزمین‌های آن سوی مرز و بهره‌مندی از زیرساخت‌های مناسب و متناسب بهره چندانی نبرده و این شرایط به گونه‌ای نبوده که در جایگاه شایسته و مناسب ترانزیتی و اقتصادی به ایفای نقش بپردازد.

شرایط طبیعی، سیاسی و جغرافیایی شکل‌گیری و گسترش ارتباطات زمینی را به گونه‌ای سامان داده است که شاهراه‌ها و کریدور‌های با موقعیت‌های استراتژیک از زمان‌های گذشته از شمال و جنوب و شرق کردستان عبور و تجهیز شده‌ است.

در دوران کنونی برنامه‌ریزی برای تجهیز و توسعه محور غرب که کردستان در کمرکش آن قرار دارد، ایجاد ارتباطات ریلی در امتداد همین محور اتصال استان از طریق همدان به شبکه ریلی کشور می‌تواند به رشد و بالندگی اقتصادی - اجتماعی و ارزش افزوده ناشی از تکاپو‌های ترانزیتی، دادوستد، تجارت و اشتغال برآمده از آن در استان را ارتقا دهد.

عملیات اجرایی پروژه ایستگاه راه‌آهن سنندج - همدان با ۱۲۶ میلیارد تومان و در زمینی به مساحت ۵۱ هکتار بهمن ۱۳۹۸ آغاز شد.

این طرح ۱۳ هزار و ۲۸۲ مترمربع فضای سرپوشیده دارد که ساختمان اصلی آن چهار هزار مترمربع و بر اساس نیاز ۲۵ سال آینده استان کردستان طراحی‌شده است.

راه‌آهن تهران - همدان - سنندج در حوزه استحفاظی استان کردستان سه ایستگاه مسافری در شهر‌های قروه، دهگلان و سنندج و دو ایستگاه ترافیکی در آونگان، دوسر شهرستان قروه دارد.