توسعه دستکش هوشمند خودتغذیه‌شونده برای شناسایی حرکات بدن انسان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، محمدرضا کلاهدوز اصفهانی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و ناظر علمی طرح، از توسعه افزاره‌ای پوشیدنی با قابلیت شبیه‌سازی و تشخیص حرکات بدن انسان خبر داد و گفت: جمعی از متخصصان و دانشگاهیان ذیل هسته فناور پالسان، فعالیت خود را در حوزه افزاره‌های پوشیدنی هوشمند و رابط‌های انسان–ماشین آغاز کرده‌ایم. این طرح از دل پژوهش‌های دانشگاهی در زمینه‌ی نانوژنراتور‌های تریبوالکتریک (TENG) و الکترونیک پوشیدنی شکل گرفت و در قالب ساخت دستکش هوشمند توسعه یافت.

این فعال فناورافزود: هدف اصلی پروژه، طراحی سامانه‌ای هوشمند برای شبیه‌سازی و تشخیص حرکات بدن انسان است که می‌تواند در حوزه‌هایی نظیر توانبخشی بیماران، کنترل ربات‌ها، بازی‌های دیجیتال و محیط‌های واقعیت مجازی به کار گرفته شود.

کلاهدوز، با اشاره به جزئیات فنی طرح افزود: فرآیند اجرای پروژه شامل طراحی و ساخت حسگر‌های تریبوالکتریک انعطاف‌پذیر و قابل‌پوشش، توسعه‌ی مدار‌های مجتمع برای جمع‌آوری و پردازش سیگنال‌ها، و در نهایت پیاده‌سازی نمونه‌ی اولیه دستکش هوشمند جهت شناسایی و تحلیل حرکات دست بوده است. این سامانه با استفاده از انرژی مکانیکی حاصل از حرکت انگشتان، سیگنال‌های الکتریکی تولید و آنها را برای شناسایی حرکات و فرمان‌ها مورد استفاده قرار می‌دهد.

به گفته او، دستکش هوشمند تولید شده در این طرح، نمونه‌ای خودتغذیه‌شونده و بومی است که می‌تواند داده‌های حرکتی را بدون نیاز به منبع تغذیه خارجی تولید کند. این ویژگی، موجب افزایش پایداری و کاهش مصرف انرژی در افزاره‌های پوشیدنی می‌شود.

حمایت‌های معاونت علمی در توسعه فناوری

پریناز سیف‌الدینی، مجری این طرح فناورانه اضافه کرد: تیم پالسان در مسیر توسعه این طرح، از حمایت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در قالب گرنت توسعه فناوری بهره‌مند شده است. این حمایت‌ها در تأمین مواد اولیه، توسعه نمونه آزمایشگاهی و ساخت افزاره پوشیدنی نهایی نقش مؤثری داشته است. علاوه بر آن، معاونت علمی با ارائه مشاوره‌های تخصصی در زمینه تجاری‌سازی و طراحی مسیر ورود به بازار، به هدایت این طرح از مرحله تحقیقاتی به فاز توسعه محصول کمک کرده است.

این فعال فناور ادامه داد: این فناوری در حوزه‌های گوناگون از جمله توانبخشی بیماران، آموزش حرکات فیزیوتراپی از راه دور، کنترل ربات‌ها در محیط‌های پرخطر، تعامل در بازی‌های واقعیت مجازی (VR/AR)، و ترجمه زبان اشاره به متن یا گفتار کاربرد دارد.

مجری این پروژه فناورانه تأکید کرد: اهمیت این طرح در خودکفایی فناورانه و کاهش وابستگی به فناوری‌های وارداتی است. ساخت بومی این افزاره موجب جلوگیری از خروج ارز و فراهم شدن زمینه صادرات فناوری در حوزه‌های پزشکی هوشمند، رباتیک و بازی‌های دیجیتال خواهد شد.

سیف‌الدینی افزود: این پروژه در مقایسه با نمونه‌های خارجی، از نظر طراحی یکپارچه و بهره‌گیری از نانوژنراتور‌های تریبوالکتریک برای تبدیل مستقیم انرژی مکانیکی به سیگنال‌های الکتریکی، رویکردی نوآورانه دارد و نخستین نمونه از نوع خود در کشور به شمار می‌آید.

این فعال حوزه فناوری،خاطرنشان کرد: توسعه این طرح می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان جدید در حوزه فناوری‌های پوشیدنی، رباتیک و بازی‌های هوشمند شود و نقش مؤثری در گسترش صنایع دانش‌بنیان داخلی ایفا کند.